Uzoq vaqt davomida an’anaviy tibbiyot saraton kasalligini davolash uchun chaga ishlatgan. Bizda 1955 yilda chaga kanserostatik sifatida fanlar Akademiyasi tomonidan tasdiqlangan. Zamonaviy ilm-fan chaga saratonga qarshi xususiyatlarini tasdiqlaydi. Biroq, chaga-ni yagona dori sifatida to’liq davolash (ya’ni asosiy terapiya sifatida) odatda kasallikning dastlabki va o’rta bosqichlarida mumkin. Keyinchalik, chaga yagona dori sifatida ishlatilganda tiklanish ham mumkin, ammo bu alohida holatlar. Chaga ko’pincha og’riq qoldiruvchi vosita sifatida ishlaydi, ammo istisnolar ham ushbu qoidada sodir bo’ladi. Natijada, agar siz chaga-ni qo’shimcha yoki hatto o’smaga qarshi asosiy vosita sifatida ishlatishga qaror qilsangiz, saratonning barcha rivojlangan shakllarini boshqarish mumkin emasligini tushunishingiz kerak, ammo og’riqni kamaytirish, o’smaning o’sishini to’xtatish yoki sekinlashtirish va metastazlarning tarqalishini oldini olish mumkin.

Tadqiqotlar

G’arbda chaga tarkibiy qismlarining dori ta’siriga oid birinchi yirik ishlardan biri doktor K. Kalos va uning guruhining Xelsinki universiteti (Finlyandiya) farmakologiya maktabida olib borgan tadqiqotlari edi. 1984 yildan boshlab doktor Kalos jamoasi grippga qarshi emlash va o’smaga qarshi foydalanish uchun lanosterol bilan bog’liq triterpenlarning (lanostan guruhining triterpenoidlari) immunomodulyatsion ta’sirini qo’llab-quvvatlovchi tajribalar o’tkazdi. Tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, chaga antiviral, antifungal, kanserostatik va boshqa o’smaga qarshi xususiyatlarga ega.

Yaponiyada olib borilgan tadqiqotlar inotodiol (shuningdek, lanostan triterpenoid) ning P-388 sichqonchasi leykemiya hujayralarining apoptozasida va sarkoma-180 sichqonlarida o’smalarning o’sishini to’xtatishda, shuningdek in-inson karsinomasi hujayra liniyalarining in vitro o’sishida (o’pka karsinomasi hujayralari) samaradorligini ko’rsatdi. a-549, oshqozon adenokarsinomasi hujayralari AGS, hujayralar MCF-7 ko’krak adenokarsinomalari va hela bachadon bo’yni adenokarsinomasi hujayralari). Hammasi bo’lib, lanostan seriyasining 40 ga yaqin triterpenoid birikmalari tabiiy chagada aniqlangan bo’lib, ular antitumor xususiyatlarini namoyish etadi. Tizimli ta’sir qilishdan tashqari, bu birikmalarning barchasi turli saraton hujayralarida o’tkazilgan tajribada isbotlangan to’g’ridan-to’g’ri sitostatik ta’sir ko’rsatadi. Lanostan triterpenoidlarning chaga preparatlaridagi saratonga qarshi ta’siridagi roli beta-glyukanlarning xossalari kashf etilgunga qadar etakchi hisoblanadi.

Rasmiy rus tibbiyoti chaga-ni xavfli o’smalar uchun, ayniqsa oshqozon, o’pka va boshqa organlarning saraton kasalligini oxirgi bosqichda, radiatsiya terapiyasi va jarrohlik ko’rsatilmaganda tavsiya qiladi. O’smalar uchun chaga infuzioni kattalar uchun kuniga kamida 3 stakan fraksiyonel qismlarda buyuriladi. Tos suyagi o’smalari uchun og’iz orqali qabul qilishdan tashqari, kechasi dorivor mikroklisterlar (50-100 ml) buyuriladi.

Shunday qilib, zamonaviy tadqiqotlarga ko’ra, chaga tarkibidagi asosiy antikanserogen xususiyatlar uning tarkibida beta-glyukanlar deb ataladigan polisakkaridlarning mavjudligi bilan bog’liq. Beta-glyukanlar suvda eriydigan uzun zanjirli shakarsiz uglevodlardir. Ular chaga-dan issiq suv bilan mukammal olinadi. Beta-glyukanlar juda xilma-xil va hatto bitta qo’ziqorin ichida ham ko’p, shuning uchun bu atama kamdan-kam hollarda birlikda ishlatiladi (faqat chagada bu polisakkaridlarning 29 turi topilgan). Beta-glyukanlar pivo xamirturushida, arpa, jo’xori, dengiz o’tlarida uchraydi va so’nggi o’n yilliklarda bakteriyalar va zamburug’larning hujayra devorlarida, shu jumladan ko’plab qopqoq va qo’ziqorin qo’ziqorinlarida topilgan.

Kimyoterapiya paytida chaga ichish mumkinmi?

Beta-glyukanlar kimyoterapiya va radioterapiyaga yordam beradi, shuningdek, ular va farmakologik dorilar tomonidan etkazilgan zararni yumshatadi. Beta-glyukanlar kimyoviy va radioterapiya natijasida suyak iligi shikastlanishidan keyin tananing qizil qon hujayralarini qayta tiklash qobiliyatini keskin oshiradi. Beta-glyukanlarning bunday himoya ta’siri ularning antineoplastik dorilarning biotransformatsiyasi jarayonida hosil bo’lgan erkin radikallarni (tez bo’linadigan saraton hujayralariga qaratilgan kimyoterapevtik antitumor dorilar) ushlash qobiliyatiga bog’liq. Beta-glyukanlar, shuningdek, ushbu dorilar tomonidan bostirilgan suyak iligi hujayralarining mitotik faolligini (hujayra bo’linishi) sezilarli darajada tiklaydi.

Shunga ko’ra, ma’lum immunomodulyatsion faollikdan tashqari, ular kimyoterapiyada anti-neoplastik dorilarning yon ta’siridan kelib chiqadigan genotoksiklikni (saraton kasalligini keltirib chiqarish qobiliyatini) kamaytirishda muhim rol o’ynaydi. Bundan tashqari, beta-glyukanlar kuchli metotreksat kimyoterapiya preparatini qo’llash natijasida jigar va buyrak shikastlanishining oldini olish orqali terapevtik yordam beradi. Zamonaviy rasmiy tibbiyot, shuningdek, beta-glyukanlarning saraton o’simtasiga nafaqat simptomatik ta’sir ko’rsatishini tan oldi.
Chagada yuqori konsentratsiyada mavjud bo’lgan melanin radioaktiv izotoplarni bog’laydi va ularni kamroq toksik yoki toksik bo’lmagan shakllarga aylantiradi. Shu sababli, chaga melanoma (teri saratoni) bilan kurashish uchun maxsus yaqinlikka ega.

Kimyoterapiya paytida chaga ijobiy ta’sirining yana bir shakli uning kanserostatik ta’siridir. Chaga sog’lom hujayralarni mustahkamlash va oziqlantirish orqali saraton hujayralarining tarqalishini to’xtatishga, shuningdek, qonning turg’unligi va qon pıhtılarının oldini olishga qodir.

Natijada, preklinik sinovlar natijasida chaga preparatlari kimyoterapiya va boshqa saraton kasalliklarida qo’shimcha ijobiy ta’sir ko’rsatishi va ularning yon ta’sirini yumshatishi tasdiqlandi. Bu uchta asosiy sababga bog’liq:

* betulin chagi kuchli gepatoprotektiv potentsialga ega va kimyoviy va radiatsiya terapiyasida detoksifikatsiyaga yordam beradi;
* chaga superantioksidant ta’siri radio va kimyoterapiya natijasida sog’lom to’qimalarga kuchli oksidlovchi zararni tezda bartaraf etishga yordam beradi;
* chaga melanini radioaktiv izotoplarni kamroq zaharli shakllarga aylantiradi, bu esa radioaktiv elementlarni zararsizlantirishga yordam beradi.

Chaga qanday xavfli o’smalar uchun ko’rsatiladi?

Chaga tarkibida ko’p miqdordagi triterpenoidlar, beta-glyukanlar, noyob metallar (seziy, rubidiy, rux va germaniy) va boshqa foydali moddalarning mavjudligi chaga har qanday saraton kasalliklarida samarali bo’ladi va ayniqsa quyidagi saraton kasalliklarida va ularning joylashgan joylarida tavsiya etiladi:

* medulloblastoma;
* melanoma;
* neyroblastoma;
* karsinoma;
* skuamoz hujayrali karsinoma;
* Ewing sarkomasi;
* gepatoma;
* leykemiya;
* suyak to’qimasi;
* miya;
* engil;
* oshqozon;
* ko’krak;
* jigar;
* tuxumdonlar;
* bachadon.

 

Prostata saratoni uchun chaga

Chaga prostata saratoniga qarshi samaradorligi to’g’risida to’g’ridan-to’g’ri dalillar mavjud emas, ammo bilvosita uning tarkibidagi betulin kislotasi bunday ta’sirga ega bo’lishi mumkinligi tasdiqlangan. Ushbu modda ko’plab saraton kasalliklari, shu jumladan prostata saratoni bilan bog’liq bo’lgan transkripsiya omili b (“kappa-B”) deb ataladigan stress bilan bog’liq kimyoviy omilni inhibe qilishi ma’lum.
Chaga farmakologik salohiyati va uning ta’sirining mumkin bo’lgan molekulyar mexanizmlarini so’nggi yirik ko’rib chiqishga ko’ra (Duru K. C. va boshq., 2019) eng yirik tadqiqot markazlarida ko’plab preklinik sinovlar o’tkazildi, birinchi navbatda chaga ekstraktlarining bir qator metabolik kasalliklar va saraton kasalliklarini yengillashtirishga ta’sirining molekulyar mexanizmlarini tushunishga harakat qilish.

Eksperimental dalillar ekstraktlarning saratonga qarshi, diabetga qarshi, antiviral va immunostimulyatsion xususiyatlarga ega ekanligini tasdiqlaydi. Buning sababi shundaki, chaga faol komponentlari reaktiv kislorod turlarini bog’lashi, insulin qarshiligi va yallig’lanish jarayonlarini kamaytirishi, o’smalar va metastazlarning o’sishini inhibe qilishi, viruslarning ko’payishini inhibe qilishi va umumiy immunitet reaktsiyasini oshirishi mumkin.

Chaga qanday qabul qilinadi

Saratonga qarshi foydalanish uchun chaga normal miqdori kuniga 3-4 stakan kuchli kaynatma (dozani oshirib yuborishdan qo’rqmaslik kerak – bu sodir bo’lmaydi). Bundan tashqari, chaga bulonida siz sho’rvalar va bulonlarni tayyorlashingiz, soslar, jele va jele tayyorlashingiz, choy, qahva va o’simlik ichimliklarini tayyorlashingiz mumkin.

Saratonning ochiq (tashqi) shakllari bo’lsa, chaga damlamasiga asoslangan qo’shimcha losonlar va kompresslar o’zlarini yaxshi isbotladilar. Chaga er-xotin ekstrakti og’iz orqali yuborish uchun ayniqsa samarali. Saraton kasalligiga qarshi kurashish uchun chaga ishlatganda, to’g’ri va muvozanatli ovqatlanishni saqlash muhim ahamiyatga ega.